Γλαύκωμα

Τι είναι το γλαύκωμα;

Το γλαύκωμα είναι μια συχνή πάθηση του οφθαλμού, που προσβάλλει εκατομμύρια ανθρώπους (ποσοστό 2% στο γενικό πληθυσμό). Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί τελικά να οδηγήσει σε τύφλωση. Το γλαύκωμα οφείλεται συνήθως στην υψηλή πίεση των υγρών στο εσωτερικό του οφθαλμού. Αυτή η πίεση, που καλείται ενδοφθάλμια πίεση, αυξάνει τον κίνδυνο προοδευτικής καταστροφής του οπτικού νεύρου, με αποτέλεσμα την απώλεια της όρασης.

Το γλαύκωμα εξελίσσεται αργά για μία περίοδο ετών. Είναι μία «σιωπηλή» νόσος, γιατί οι περισσότεροι ασθενείς στα αρχικά στάδια συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα.

Η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση (συνήθως πάνω από 20-22 mmHg) αποτελεί την πρώτη ένδειξη για την ύπαρξη της νόσου, αν και υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις που έχουμε γλαύκωμα ακόμα και με φυσιολογική πίεση (γλαύκωμα χαμηλής πιέσεως).

Τι προκαλεί το γλαύκωμα;

Το γλαύκωμα προκαλείται από την συσσώρευση υγρού στο εσωτερικό του οφθαλμού, που οδηγεί στην αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Το πρόσθιο τμήμα του οφθαλμού (πρόσθιος θάλαμος), περιέχει το υδατοειδές υγρό, που παράγεται και κυκλοφορεί συνεχώς στο εσωτερικό του οφθαλμού και προσφέρει θρεπτικά συστατικά στους διάφορους ιστούς. Φυσιολογικά, το υδατοειδές υγρό απομακρύνεται από τον οφθαλμό διαμέσου ενός διηθητικού ηθμού, που βρίσκεται στην γωνία που σχηματίζει ο κερατοειδής και η ίριδα (γωνία πρόσθιου θαλάμου). Στο γλαύκωμα η οδός αυτή είναι εν μέρει αποφραγμένη, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ομαλή απομάκρυνσή του. Καθώς ο οφθαλμός αποτελεί έναν κλειστό χώρο, η συσσώρευση του υδατοειδούς υγρού οδηγεί στην αύξηση της πίεσης.

Με το χρόνο, η πίεση που ασκείται στο οπτικό νεύρο μπορεί να οδηγήσει σε προοδευτική βλάβη και καταστροφή του. Η καταστροφή του οπτικού νεύρου δεν είναι αναστρέψιμη και οδηγεί σε μόνιμη απώλεια της όρασης.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι γλαυκώματος. Εντούτοις, οι 7 στους 10 γλαυκωματικούς ασθενείς πάσχουν από το πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας (POAG), την πιο συχνή μορφή γλαυκώματος. Άλλες μορφές γλαυκώματος είναι το δευτεροπαθές γλαύκωμα (μετά από τραύματα του οφθαλμού, φλεγμονές, χρήση φαρμάκων π.χ. κορτιζόνης κ.λπ.), το γλαύκωμα στενής γωνίας, το γλαύκωμα χαμηλής πιέσεως και το συγγενές γλαύκωμα.

Πώς γίνεται η διάγνωση του γλαυκώματος;

Το γλαύκωμα μπορεί να διαγνωσθεί με μία συνηθισμένη οφθαλμολογική εξέταση.

Συνήθως ο οφθαλμίατρος:

• Μετράει την ενδοφθάλμια πίεση, χρησιμοποιώντας ένα απλό και ανώδυνο όργανο, το τονόμετρο.
• Εξετάζει την κατάσταση του οπτικού νεύρου στο πίσω μέρος του οφθαλμού, για να δει αν υπάρχουν βλάβες, με το οφθαλμοσκόπιο.
• Εξετάζει τα οπτικά πεδία, προκειμένου να συμπεράνει για το αν υπάρχει απώλεια όρασης, ιδιαίτερα περιφερική, λόγω βλάβης του οπτικού νεύρου, με το περίμετρο.

Υπάρχουν και άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως η παχυμετρία του κερατοειδούς, η τομογραφία της κεφαλής του οπτικού νεύρου και η μέτρηση του πάχους της στιβάδος των νευρικών ινών γύρω από αυτό με λέιζερ (HRT-OCT), η ανάλυση της αιματικής ροής στον οφθαλμό (BFA) κ.α., οι οποίες, όταν χρειάζεται, μπορούν να μας δώσουν ακόμα περισσότερες πληροφορίες για τη νόσο.

«Το γλαύκωμα μπορεί να εμφανιστεί στον οποιοδήποτε. Ο μόνος τρόπος για να προστατεύσουμε την όρασή μας είναι να το αντιμετωπίσουμε έγκαιρα. Γι’ αυτό το λόγο θεωρείται αναγκαία η τακτική οφθαλμολογική εξέταση.»